29-10-2021
Beste (ver)bouwer,
BouwRegister stelt je graag, aan de hand van eigen berichtgeving en verwijzing naar enkele interessante artikels in de media, op de hoogte van recente bouwinfo.
VANAF 1 JANUARI 2022 ZIJN NIEUWE STOOKOLIEKETELS VERBODEN ALS ER AARDGAS IN JE STRAAT LIGT
BouwRegister informeert kopers en (ver)bouwers wekelijks met een nieuwsbrief over de meest recente bouwinfo.
Als er aardgas in je straat ligt, mag je vanaf 1 januari 2022, volgens een nieuw Vlaams decreet, je stookolie-installatie niet meer vervangen door een nieuwe. Je zal dan noodgedwongen moeten overschakelen op een andere manier van verwarmen. Een herstelling van een bestaande installatie mag wel nog. Het verbod geldt dus enkel voor nieuwe installaties, niet voor herstellingen. Wanneer bijvoorbeeld de brander of de regelaar stuk is mag men die vervangen. Maar wanneer het ketellichaam stuk gaat, zal men dat niet meer mogen vervangen door een nieuwe mazoutinstallatie.
Door het nieuwe decreet is vanaf 1 januari 2022 een nieuwe mazoutinstallatie in heel wat woningen niet meer toegelaten in straten waar een aardgasleiding ligt. Bouwers en verbouwers in een straat waar een aardgasleiding ligt hebben geen vrije keuze meer. Die eigenaars hebben dan de keuze om over te stappen op een ander type verwarming zoals aardgas, lpg of een warmtepomp.
De maatregel is gebaseerd op de hoge klimaatuitstoot van stookoliebranders. Maar er is ook het aspect van onze bodemkwaliteit, want naar schatting zijn er op dit moment meer dan 10.000 lekkende particuliere stookolietanks met een saneringskost van minstens een half miljard euro.
Anderzijds is er ook de kost voor de Vlaming die verplicht wordt zijn stookolie installatie buiten dienst te stellen en vaak ook nieuwe leidingen moet laten plaatsen voor de nieuwe verwarmingsvorm. En … met de huidige hoge gasprijzen zal men als aardgasverbruiker voor zijn verwarming heel wat meer moeten betalen. Volgens berekeningen zou voor het equivalent van 2.000 liter mazout, een aardgasverbruiker 750 euro meer betalen.
Door de nakende maatregel en de na coronaperiode gekende bevoorradingsproblemen merkt de mazoutsector een rush op nieuwe installaties. Veel installateurs krijgen de vraag om her en der de installatie nog snel te vervangen voor 2022. Bijkomend probleem is dat dit vaak niet kan, omwille van het wereldwijde chiptekort. Installateurs geraken door dat gebrek niet aan ketels. Heel wat mensen dreigen op die manier hun kans op een nieuwe mazoutketel te verliezen.
Een stookolieketel die het plots in de winter begeeft na 1 januari 2022 en dient vervangen te worden zou omwille van een nieuwe aansluiting en de nodige installatietijd de betrokken bewoners in de problemen brengen.
De brandstoffenfederatie Brafco erkent dat stookolie niet bepaald de brandstof van de toekomst is. Maar een wetenschappelijke studie wijst uit dat de nieuwe generatie stookolieketels veel milieuvriendelijker zijn. Bovendien werken heel wat stookolie installaties vandaag al deels op alternatieve brandstoffen, met een mengsel van stookolie en hernieuwbare brandstof en met dezelfde emissiewaarden als een aardgasketel.
ALTERNATIEVE WOONVORMEN WORDEN STEEDS POPULAIRDER, MAAR DE WET VOLGT MONDJESMAAT
BouwRegister informeert kopers en (ver)bouwers wekelijks met een nieuwsbrief over de meest recente bouwinfo.
Mogen jonge werkende Vlamingen nog dromen van een eigen huis of appartement? Volgens recente cijfers, een gepubliceerd rapport van de notarisbarometer, zou je geneigd zijn dit met neen te beantwoorden. We telden tijdens de eerste negen maanden van 2021 gemiddeld 327.000 euro neer voor een huis, een stijging met meer dan 25 procent in vijf jaar tijd. Iets minder snel evolueerden de appartementen. Sinds 2016 stegen de prijzen tot gemiddeld iets meer dan 260.000 euro, met een stijging van bijna 22 procent
Een eigen woning kopen wordt steeds duurder en dus gaan velen op zoek naar goedkopere alternatieven: tiny houses, cohousingprojecten, zorgunits, … . Maar hoe zit het op juridisch vlak? Zijn deze woonvormen overal toegelaten?
Wil je een unit of bijgebouw plaatsen, dan moet je een vergunningprocedure doorlopen (omgevingsvergunning). De aanpak en bouwvoorschriften verschillen van gemeente tot gemeente.
Het is wenselijk dat er een Vlaams kader komt en waarbij lokale besturen toch nog de ruimte hebben om zelf plaatselijke invulling te geven. Vlaanderen zou de hoofdprincipes moeten vastleggen waarop gemeentes zich dan kunnen baseren.
Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA) wil nog deze legislatuur werk van maken van zo'n wettelijk kader. "Tegen 2024 zouden nieuwe regels klaar moeten zijn." Toch vraagt Diependaele aan mensen met innovatieve bouwprojecten om daar niet mee te wachten tot die regels er zijn. "Het moet natuurlijk binnen het huidige kader passen, maar er zijn al heel wat dingen mogelijk. Voor het einde van het jaar wordt ook een website gelanceerd, met heel wat tips & tricks voor mensen die vandaag al nieuwe projecten willen opzetten."
Wooncontainer tijdens bouwwerf
Sommige (ver)bouwers wonen tijdens de werken tijdelijk in een wooncontainer of -unit op hun werf. Een wooncontainer plaatsen kan meestal zonder veel problemen. De gemeente levert dan een tijdelijke vergunning af om erin te wonen tijdens de bouwwerken. De gemeentelijke diensten omgeving hebben meestal algemene richtlijnen klaar om de wooncontainer tijdelijk te vergunnen.
Een zorgunit annex de woning
Een tijdelijke zorgunit in je tuin kan een oplossing zijn voor gezinnen die hun zorgbehoevende ouder dicht bij zich willen houden. De Vlaamse regering heeft recent beslist om de regels voor woonunits in de tuin daarom te versoepelen. Wie een kleine zorgunit in de tuin wil plaatsen om een zorgbehoevende ouder te helpen, kan dit vanaf de zomer van 2021 zonder ingewikkelde procedure.
De zorgunit mag niet in de voortuin geplaatst worden en mag niet groter dan 50 m² zijn. Het gaat ook om een tijdelijke oplossing om een ouder of familielid op te vangen. Heel wat gemeenten hebben al uitgewerkte eigen richtlijnen en andere gemeenten bekijken dossier per dossier. Vaak volstaat een melding.
Een klassieke kangoeroewoning
Ook voor kangoeroewonen hebben gemeenten een ruimere bevoegdheid en is de wetgeving vereenvoudigd. Elk dossier wordt door de gemeente apart beoordeeld. De vereiste voor een kangoeroewoning is dat er een gemeenschappelijk gedeelte (bv de keuken) blijft in de woning die opgesplitst wordt.
Moet je hiervoor werken uitvoeren die vergunningsplichtig zijn, dan moet je volgens de wetgeving stedenbouw vooraf een vergunning bekomen. Zijn er geen constructieve werken nodig om de woning op te splitsen, dan volstaat een melding bij je gemeente. Je kan dan ook een extra huisnummer aanvragen, dat doorgaans probleemloos wordt afgeleverd.
De zorgrelatie wordt uiteraard wel onderzocht en zodra deze wegvalt, vervalt ook het statuut van kangoeroewoning.
Cohousing
Een andere alternatieve woonvorm is cohousing. Een project waarbij verschillende gezinnen in zelfstandige wooneenheden en delen ze gemeenschappelijke ruimtes zoals een keuken of eetzaal, een tuin, parking of berging. Je kan het juridisch vergelijken met het kopen van een appartement, alleen zijn de gemeenschappelijke delen een stuk uitgebreider. “Cohousing is een vorm van gemeenschappelijk wonen en wordt in elk project anders ingevuld. De gedeelde ruimtes kunnen variëren, maar ook de wijze van participatie van de bewoners, de wijze van het samen beslissen, of de beheersvorm.”
Tiny house
In een tiny house woon je met alle zelfstandige functies op een minimale oppervlakte. De vraag naar deze woonvorm groeit. Een tiny house dient door de gemeente te worden vergund. Voorlopig is domiciliëring niet toegestaan omdat deze woonvorm niet beantwoordt aan de minimale woonnormen van Vlaanderen. Tiny houses zijn meestal kleiner dan het verplichte aandeel zoals in de wooncode per aantal bewoners beschreven (wooncodex vanaf 1 januari 2021). Mogelijk zal de Vlaamse overheid hier in de toekomst ook maatregelen rond uitwerken.
Tiny houses zijn ontstaan in de Verenigde Staten als een oplossing voor het tekort aan betaalbare woningen op de markt. Alles wat je nodig hebt zit erin: een keuken, badkamer en slaapkamer. Tiny houses boeten dus vooral in qua oppervlakte en dat vertaalt zich ook in de prijs, maar alles is afhankelijk van de materialen die je kiest en waardoor deze snel tot 70.000 euro uitkomt. En … je moet natuurlijk ook rekening houden met de eventuele huurprijs van je standplaats en van het terrein.
In Wallonië is er al een wetgevend kader voor microwoningen, maar in Vlaanderen zijn er nog geen algemene richtlijnen.
Geïnteresseerd in bijkomende leesinfo over alternatieve woonvormen?
Dan verwijzen we je graag door naar LIVIOS - LIVIOS LINK ALTERNATIEVE WOONVORMEN
EEN BLANCO BODEMATTEST DAT NIET BLANCO HAD MOGEN ZIJN
Een huis kopen in Zwijndrecht mét een blanco bodemattest en nauwelijks een jaar later barst het schandaal rond de PFOS-vervuiling van bedrijf 3M los. Het overkwam Stefanie Bellinkx. Ze deed haar verhaal in ‘De afspraak’ op Canvas.
‘Volgens het bodemattest was er geen weet van vervuiling’
Uit ‘De Afspraak’ op Canvas (VRT) – 27/10/2021
‘We hebben dat huis in augustus 2020 gekocht met een blanco bodemattest. Dat wil zeggen dat er geen weet was van grondvervuiling. Nu weten we dat ze dat wel wisten’, verklaart Stefanie Bellinkx in ‘De Afspraak’.
‘Ik wist een jaar geleden zelfs niet dat 3M bestond. Alles is maar bovengekomen in mei van dit jaar. Nu blijkt dat dat attest helemaal niet blanco had mogen zijn. Ik had dat huis nooit gekocht als ik had geweten dat daar vervuiling was en dat dat zo schadelijk zou zijn voor mijn kinderen’, besluit Stefanie Bellinkx.
‘Mijn waarden zijn nu nog laag. Maar kunnen we daar blijven wonen? Ik heb een kind in de buik en een kind van 2,5 jaar. Ik wil niet dat zij vergiftigd worden.’
‘90 procent van de mensen die zijn onderzocht, zitten boven de advieswaarde voor gezondheidseffecten. Dat zie je maar zelden. Het is daar een heel vervelende omgeving om te wonen’, zei professor Jacob de Boer in ‘De afspraak’.
De betere optie voor mevrouw Bellinkx is eigenlijk verhuizen. Dat zegt Jacob de Boer, professor toxicologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij heeft de onderzoekers hier meegeholpen met het bloedonderzoek in Zwijndrecht. ‘Maar mevrouw heeft wel een huis daar waarvan blijkbaar eerder werd gezegd dat het schoon is.’
OVAM
Zo'n bodemattest wordt afgeleverd door de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij OVAM. Een blanco bodemattest betekent niet dat de bodem niet verontreinigd is of kan zijn, maar wel dat een grond niet opgenomen is in het grondeninformatieregister (GIR).
Een grond wordt daarin opgenomen als OVAM ‘relevante bodemonderzoeksgegevens krijgt of informatie over de aanwezigheid van activiteiten met een risico tot bodemverontreiniging’, staat te lezen op de website van de Vlaamse overheid.
Nochtans wou OVAM al in 2017 een persbericht versturen over de PFOS-verontreiniging rond de fabriek van 3M. Maar dat werd toen vanuit politieke hoek tegengehouden, liet de topvrouw van de Afvalstoffenmaatschappij enkele maanden geleden weten.
Ook ‘Terzake’ op Canvas (VRT) berichtte eerder over de problemen van de 3M omliggenden in Zwijndrecht
Voor nog meer info en duiding citeren we uit DE TIJD van 28/10/2021.
Het nalezen van het volledig artikel in DE TIJD is ter aanbeveling..
(ver)bouwers kunnen ook abonneren op DE TIJD voor regelmatige bouwinfo.
Al jaren een probleem
'Die 'blanco' bodemattesten zijn al jaren een probleem', zegt Kurt Deketelaere, hoogleraar milieu- en energierecht (KU Leuven). 'De databank die OVAM gebruikt om die attesten op te maken, wordt gevoed door resultaten van officiële bodemonderzoeken. Voor heel veel percelen is nog nooit zo'n onderzoek uitgevoerd. Dan is er geen informatie in het register en blijft een attest blanco.' De voorbije drie jaar was 84% van alle bodemattesten die in Vlaanderen zijn uitgereikt blanco. Dat zijn er bijna 1 miljoen.
Te veel mensen interpreteren een blanco bodemattest als iets gunstigs. Dat is het niet. Het is juist ongunstig, omdat je niets weet.
Duivelse logica
'Juridisch gezien heeft OVAM correct gehandeld', zegt milieuadvocaat Isabelle Larmuseau (LDR). 'Vanuit de 'duivelse logica' om niet te communiceren over de verontreiniging en geen bijkomend onderzoek te doen is het verklaarbaar dat de OVAM geen waarschuwing opnam in de blanco attesten. Maar je kan daar wel opmerkingen bij maken. Als de overheid weet van een problematiek, ook als die niet blijkt uit officiële data in het grondinformatieregister, kan zij de bezorgdheden signaleren in een begeleidende brief.
Dalende waarde
Omwonenden wier gronden nu voor het eerst onderzocht worden, kunnen na het nieuwe beschrijvend bodemonderzoek een melding krijgen dat er verontreiniging in de bodem zit.
Bewoners vrezen dat hun woningen daardoor zullen dalen in waarde. Vlaams minister van Zuhal Demir (N-VA) is zich daarvan bewust. 'We nemen dat mee in de gesprekken met 3M', zegt haar woordvoerder. 'We willen garanderen dat de vervuiler betaalt en hen aanspreken over de kosten, ook die die verhaald worden op het Vlaams Gewest.'
VERPLICHTE RENOVATIE NA AANKOOP WONING ALS ADVIES VAN VLAAMSE WERKGEVERS, VAKBONDEN EN SERV
Bron: Belga - 21/10/2021
Alleen nog verwarmen met warmtepompen, een verplichte renovatie van woningen na aankoop en 1 miljoen elektrische auto's op de weg. In een rapport besteld door klimaatminister Zuhal Demir (N-VA) pleiten de Vlaamse werkgevers en vakbonden voor een groene omslag.
De regering-Jambon zit eind volgende week samen over een aanscherping van de Vlaamse klimaatambities. Om de politieke discussie te voeden, vroeg minister Demir advies aan onder meer de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV), het sociaal overlegorgaan waar werkgevers en vakbonden in samenzitten. In het advies worden drie 'klimaatkleppers' naar voren geschoven: drie verregaande maatregelen om de Vlaamse uitstoot in één klap fors te verlagen. Dat is namelijk nodig als Vlaanderen de Europese doelstelling wil halen om de uitstoot tegen 2030 met 55 procent te verminderen. 'Versnellen is de boodschap voor het Vlaams klimaatbeleid, want de emissies moeten de komende jaren tien keer sneller dalen dan de afgelopen jaren', wordt benadrukt in het advies.
Werkgevers en vakbonden pleiten voor veel meer groene warmtepompen. Dit moet Vlaanderen toestaan om snel af te stappen van stookolie en aardgas voor het verwarmen van gebouwen. De regering moet hiervoor de energiefiscaliteit hervormen, zodat warmtepompen financieel voordelig worden. De warmtepompen kunnen dan geïnstalleerd worden op bepaalde sleutelmomenten, zoals wanneer de verwarmingsketel vervangen dient te worden, bij nieuwbouw en na verkoop.
Voorts pleit de SERV ook voor een verplichte renovatie van woningen na aankoop en collectieve renovatieprojecten waarbij hele wijken in één keer klimaatvriendelijker worden gemaakt. Daarbij dient ook geïnvesteerd te worden in 200.000 extra sociale woningen om de meest kwetsbare groepen niet uit de boot te laten vallen.
