17-02-2023
Beste (ver)bouwer,
BouwRegister stelt je graag, aan de hand van eigen berichtgeving en verwijzing naar enkele interessante artikels in de media, op de hoogte van recente bouwinfo.
WONEN IN EIGEN STREEK – ENERGIE: ZUINIGER EN GOEDKOPER – STIJGENDE HUURPRIJZEN – TE WEINIG RENOVATIE – MOEILIJKE FINANCIELE SITUATIE BOUWBEDRIJVEN
Het vroegere initiatief 'Wonen in eigen streek' van de Vlaamse Gemeenschap had als doel om betaalbaar wonen in de eigen regio mogelijk te maken, en de sociale verdringing tegen te gaan.
De Vlaamse Regering keurt nu opnieuw principieel het voorontwerp van decreet goed. Vlaamse nieuwbouwwoningen worden energiezuiniger. Als we de toepassing van hernieuwbare energie meer in detail bekijken, zien we dat het plaatsen van zonnepanelen duidelijk het overwicht kent en in de lift zit.
Wie op de Vlaamse overheid rekende voor een goedkope lening voor zijn renovatiewerken, zal zijn plannen mogelijk wat moeten bijstellen. Vanaf 1 februari 2023 stijgt de rentevoet van 0% naar 2,25%.
Tussen 2010 en 2022 is de huurprijs van een appartement in het Vlaamse Gewest met 22,4 procent gestegen. De stijging van de huurprijzen van huizen is in dezelfde periode iets minder groot, met 20,2 procent. Dat blijkt uit de huurprijsindex van Statistiek Vlaanderen.
Door de torenhoge energieprijzen was het in 2022 financieel bijzonder interessant voor particulieren om energie-efficiënt en innovatief te renoveren. Maar het is ondertussen gebleken dat zelfs uitzonderlijke energieprijzen onvoldoende impact hebben op het aantal renovaties.
Jonge gezinnen wagen hun kans op de woningmarkt. Eén op de vier leningsdossiers werd vorig jaar opgemaakt voor min-dertigers.
Energie wordt goedkoper! Uit cijfers van de Vlaamse energieregulator VREG blijkt dat de gemiddelde jaarfactuur voor elektriciteit en aardgas in februari 2023 verder daalde tot het laagste niveau sinds december 2021.
De bouwsector kreunt onder de gestegen materiaal- en loonkosten, verminderde bouwaanvragen en de dalende winstmarges. Bovendien zijn wanbetalingen zijn een nachtmerrie voor de aannemers.
Nieuwsbrief Vlaamse Gemeenschap – ‘Wonen in eigen gemeente’ opnieuw ingediend.
'Wonen in eigen streek' had als doel om betaalbaar wonen in de eigen regio mogelijk te maken, en de sociale verdringing tegen te gaan. Op 7 november 2013 vernietigde het Grondwettelijk Hof de regeling.
De afgelopen decennia werd het voor vele jonge mensen of minder kapitaalkrachtige mensen steeds moeilijker om een eigen woning te kopen in de gemeente of de streek waar ze opgegroeid zijn. Zij moeten dan noodgedwongen uitwijken naar gemeenten waar ze geen of nauwelijks een band mee hebben, professioneel noch familiaal. Dat heeft gevolgen voor de mensen die hun vertrouwde streek moeten verlaten, maar ook voor de gemeenten die sociaal ontwricht kunnen worden door de te grote uitstroom van mensen met wortels in de gemeente en de grote instroom van mensen die veel minder een band hebben met de lokale gemeenschap.
Op 7 november 2013 vernietigde het Grondwettelijk Hof de regeling 'Wonen in eigen streek' uit het decreet met het grond- en pandenbeleid, omdat de regeling in strijd was met het vrij verkeer van personen binnen de EU. 'Wonen in eigen streek' had als doel om betaalbaar wonen in de eigen regio mogelijk te maken, en de sociale verdringing tegen te gaan. De Vlaamse Regering keurt nu, na het advies van de Vlaamse Toezichtcommissie voor de verwerking van persoonsgegevens (VTC), opnieuw principieel het voorontwerp van decreet over Wonen in Eigen Streek (WIES) goed.
De nieuwe regeling wil een antwoord bieden op de woonbehoeften van de minder kapitaalkrachtige plaatselijke bevolking, met inachtneming van de arresten van het Grondwettelijk Hof en het Europees Hof van Justitie. Zo kiezen gemeenten er nu zelf voor om in te stappen in het nieuwe systeem; doet de gemeente een verplichte financiële tussenkomst in de waarde van de grondaandelen of verwerft de grond zelf; wordt die tussenkomst gewaarborgd in alle gevallen van overdracht van eigendom; en heeft de koper gedurende 20 jaar een bewoningsverplichting. Over dit voorontwerp van decreet wordt het advies ingewonnen van de Raad van State.
Vlaamse nieuwbouwwoningen worden energiezuiniger.
Voor de ingediende EPB-aangiften van het aanvraagjaar 2019 (beschikbare cijfers) zien we dat in 93 procent van de nieuwbouwwoningen (huizen en appartementen) gekozen is voor een groter aandeel hernieuwbare energie. Slechts in een kleine 7 procent van de nieuwbouwwoningen koos men voor het strengere E-peil. ondertussen zet die stijgende trend zich duidelijk door.
Zonnepanelen zijn standaard.
Als we de toepassing van hernieuwbare energie meer in detail bekijken, zien we dat het plaatsen van zonnepanelen duidelijk het overwicht kent en in de lift zit.
Op zowat alle nieuwbouwwoningen (eengezinswoningen en appartementen) waar het kan, liggen zonnepanelen. In totaal plaatst in aanvraagjaar 2019, ruim 87 procent zonnepanelen. Voor aanvraagjaar 2020 stijgt het aandeel zonnepanelen zelfs naar 95 procent.
30 procent plaatst een warmtepomp.
In 30 procent van de nieuwbouwwoningen is een warmtepomp geplaatst, voor aanvraagjaar 2019.
We zien daardoor een groei van de warmtepomp voor de invulling van het verplichte aandeel hernieuwbare energie. Wie een warmtepomp plaatst, kiest daarbij in twee derde van de gevallen voor een buitenlucht-water-warmtepomp en bijna een derde plaatst een bodem-water-warmtepomp (geothermische warmtepomp). Ook hier lijkt deze trends zich verder te zetten.
Het gemiddelde E-peil daalt verder.
Het gemiddelde E-peil blijft dalen en komt voor het aanvraagjaar 2019 op E17. Naar verwachting zal het huidige gemiddelde van E14 voor het aanvraagjaar 2020 nog iets stijgen, omdat nog heel wat aangiften moeten ingediend worden, vooral van appartementen.
Opmerkelijk is dat een nieuwe groep opmars maakt, namelijk de woningen met een E-peil lager dan 0. Voor het aanvraagjaar 2019 heeft 10% van de ingediende aangiften een E-peil lager dan 0 en voor het aanvraagjaar 2020 lijkt dat in dezelfde richting te gaan.
Gedaan met de renteloze 'Mijn VerbouwLening'.
De Vlaamse overheid lanceerde vorig jaar de ‘Mijn VerbouwLening’. Ze biedt de mogelijkheid om een goedkope financiering te vinden voor verbouwingswerken aan woningen van meer dan 15 jaar oud. De lening kan oplopen tot 60.000 euro.
Wie op de Vlaamse overheid rekende voor een goedkope lening voor zijn renovatiewerken, zal zijn plannen mogelijk wat moeten bijstellen. Vanaf 1 februari 2023 stijgt de rentevoet van 0% naar 2,25%.
Zolang de markrente onder 3% zat, was de lening gratis. Er moest dus geen intrest op worden betaald. Vanaf 1 februari 2023 is dat anders. Door de sterke stijging van de rente moeten kredietnemers voortaan ook op de ‘MijjnVerbouwLening’ rente betalen.
De VerbouwLening wordt aangevraagd via het Energiehuis. Door de grote vraag naar dergelijke leningen bedraagt de gemiddelde doorlooptijd van een dossier nu overigens drie maanden.
SPAARBANK.BE
Tip: Hier kunt u de voorwaarden van een VerbouwLening vergelijken met de tarieven die commerciële banken aanrekenen voor een verbouwlening.
Huurprijs steeg sinds 2010 met ruim een vijfde in Vlaanderen.
Tussen 2010 en 2022 is de huurprijs van een appartement in het Vlaamse Gewest met 22,4 procent gestegen. De stijging van de huurprijzen van huizen is in dezelfde periode iets minder groot, met 20,2 procent. Dat blijkt uit de huurprijsindex van Statistiek Vlaanderen.
Tot 2016 was de stijging van de huurprijs ongeveer gelijk bij huizen en appartementen. Sinds 2016 stijgt de huurprijs van appartementen sneller dan die van huizen. De voorbije jaren kwamen er ook veel nieuwbouwappartementen bij.
Energieprijzen spoorden niet aan tot woningrenovatie.
Een analyse van de milieueconoom Johan Albrecht (hoogleraar aan de UGent) wijst uit dat noch de zeer hoge energieprijzen midden 2022, noch het overheidsbeleid dat particulieren in de richting van de energietransitie wil bewegen, meer doet renoveren.
Door de torenhoge energieprijzen was het in 2022 financieel bijzonder interessant voor particulieren om energie-efficiënt en innovatief te renoveren. Maar het is ondertussen gebleken dat zelfs uitzonderlijke energieprijzen onvoldoende impact hebben op het aantal renovaties.
‘Mijn Verbouwlening’ was een maatregel van de Vlaamse overheid die het verbeteren van de energieprestatie van woningen moet bekostigen en stimuleren. Tot hiertoe met beperkt succes.
Volgens Embuild Vlaanderen en cijfers van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (Veka) werden er in Vlaanderen vorig jaar bijna 100.000 extra zonnepaneelinstallaties geplaatst. Daarnaast zouden er 33.258 premieaanvragen voor een thuisbatterij zijn ingediend.
Installateurs van installatie van warmtepompen, zonnepanelen, isolatiewerken en het plaatsen van nieuwe beglazing hebben volle orderboekjes. Voor je renovatie moet je wachten.
De renovatieplicht die inging voor nieuwe eigenaars vanaf januari 2023 zal, volgens de bouwsector, het aantal geplande energierenovaties toch de hoogte doen inschieten.
Energie renovaties - Dit kan je zonder vergunning doen.
Wie vanaf 2023 een energieverslindende woning koopt, moet die verplicht renoveren. Volgens een analyses hebben de hoge energieprijzen geen significant effect gehad op het aantal vergunde renovaties.
Zonnepanelen - thuisbatterij
Voor zonnepanelen heeft u geen vergunning nodig, onder bepaalde voorwaarden. In Vlaanderen werden in 2022 bijna 100.000 zonnepaneelinstallaties geplaatst.
Isolatie, nieuwe ramen en een warmtepomp
Aannemers van isolatiewerken, nieuwe beglazing en installaties van warmtepompen en pv-panelen worden geconfronteerd met volle orderboekjes en lange wachttijden.
Jonge gezinnen wagen hun kans op de woningmarkt.
De jonge gezinnen werden sterker actief op de woningmarkt. Eén op de vier dossiers bij BNP Paribas Fortis werd vorig jaar opgemaakt voor min-dertigers, een stijging met 10 procent. Het gemiddelde leenbedrag was 216.000 euro, met een maandlast van 980 euro over 223 maanden. Bij de 55-plussers nam de appetijt af. Slechts 7 procent van de kredieten werd toegezegd aan de babyboomers (-2%). Zij ontleenden gemiddeld 210.000 euro over 114 maanden, met een maandlast van 1.002 euro. Per dossier werd bij de bank gemiddeld 203.000 euro ontleend over een periode van 223 maanden, met een maandbedrag van 956 euro. De gemiddelde schuldgraad bedroeg slechts 39 procent.
Rentestijging – cijfers BNP Paribas Fortis.
Vorig jaar werd gekenmerkt door een rentestijging van 1,33 naar 3,65 procent (rentevast over vijf jaar). Het overgrote deel van de gezinnen koos bij BNP Paribas Fortis voor een vaste formule (87%). Als een gezin 632 euro per maand kan afbetalen, betekende dit dat het eind 2022 108.000 euro kon lenen (tegen 3,65%). Eind 2021 was dat met hetzelfde afbetalingsbedrag 25.200 euro meer.
Voor dit jaar voorspelt BNP Paribas Fortis nog een lichte rentestijging en wordt een inflatie verwacht van 2 tot 4 procent in de komende jaren. Tim Spellemans, expert hypothecaire kredieten: “In het algemeen verwachten we dat de prijzen op de vastgoedmarkt lichtjes zullen dalen. De verschillen in energieprestatie zullen echter steeds meer voelbaar zijn in de prijzen.”
Energie wordt goedkoper.
Uit cijfers van de Vlaamse energieregulator VREG blijkt dat de gemiddelde jaarfactuur voor elektriciteit en aardgas in februari 2023 verder daalde tot het laagste niveau sinds december 2021. De geschatte jaarfactuur voor wie in februari 2023 een contract voor elektriciteit afsluit is hierbij berekend op 1.414 euro per jaar. Dat is een besparing van ongeveer 300 euro in vergelijking met de geschatte jaarfactuur in januari.
Voor aardgas is de daling nog groter. Wie in februari een contract sloot, betaalt naar schatting op jaarbasis 1.942 euro. Dat is een besparing met ruim 500 euro in vergelijking met de geschatte jaarfactuur in januari.
Zowel voor elektriciteit als aardgas gaat het om het laagste prijsniveau sinds december 2021.
In september 2022 kenden de prijzen hun hoogste piek, met geschatte jaarfacturen van 5.954 euro voor gas en 3.257 euro voor elektriciteit.
Experten geven als redenen de relatief milde temperaturen en goedgevulde gasvoorraden in Europa. De daling is niet enkel goed nieuws voor wie deze maand een contract afsluit. Iedereen met een variabel energiecontract profiteert uiteindelijk van de dalende trend. Wie recht heeft op een sociaal tarief, betaalt nog minder dan de commerciële tarieven.
2023 – Moeilijk financieel jaar voor de bouwsector.
De bouwsector kreunt onder de gestegen materiaal- en loonkosten, verminderde bouwaanvragen en de dalende winstmarges. Bovendien zijn wanbetalingen zijn een nachtmerrie voor de aannemers.
De kredietverzekeraar Atradius voorspelt 20 procent meer faillissementen in 2023. Dimitri Pelckmans, hoofd van het risicodepartement van de kredietverzekeraar Atradius in TRENDS: ‘De bouwsector staat voor een financieel rampjaar. Atradius verwacht dat de bouwproductie in 2023 met 1,3 procent zal krimpen, na de achteruitgang van 0,8 procent vorig jaar. Vooral de residentiële vraag zal afnemen, met zowat 3,5 procent.’
De belangrijkste oorzaak is de onzekere economische situatie. Particuliere klanten investeren minder in renovatie en stellen de aankoop van nieuwe woningen uit. Ook residentiële projectontwikkelaars starten pas een werf op als 60 tot 70 procent verkocht is.
Aannemers trachten de gederfde omzet te compenseren, maar dat is moeilijk op een krimpende markt.
Gemiddeld duurt het 60 dagen eer de aannemers hun facturen aan elkaar betalen en de facturen van de leveranciers van bouwmaterialen blijven tot 100 dagen liggen, met toenemend risico van niet-betaling. In goede tijden schrijft men in de sector 2,3 procent van de facturen af. Vandaag is dat 5 procent bij de aannemers en tot 8 procent bij de leveranciers van bouwmaterialen. De gestegen prijzen van grondstoffen en materialen kan de sector onvoldoende doorrekenen met eventuele herzieningsclausules. Ook de lonen kregen een stevige opstoot door de indexering en door een tekort aan vooral gekwalificeerde bouwvakkers wordt nog een verdere stijging verwacht.
Nieuwe technieken en digitalisering vragen bovendien veel bijscholing en investering.
